امروزه حفاظت از اماکن مهم، یک امر ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد. در این راستا، سیستم ها و روش های متنوعی وجود دارند که یکی از مطمئن ترین این سیستم ها حفاظت پیرامونی حصارالکتریکی است. حفاظ های الکتریکی یکی از قوی ترین و پیشرفته ترین سیستم های بازدارنده ورود غیر مجاز و شناسایی محل ورود غیرمجاز به اماکن حفاظت شده می باشد. این روش قابل استفاده بصورت تنها و یا در کنار حفاظ های معمولی نصب شده نیز می باشد.
با نصب فنس الکترونیکی در زمان اکتیو بودن سیستم هرگونه تعرض و ورود غیر مجاز ممنوع بوده و سارقین یا متعرضین و یا حیوانات بعد از اقدام به ورود دچار یک شوک شده و از ادامه منصرف شده و یا در بین فنس اسیر میشوند.
طرز کار سیستم الکتروفنس:
در این روش سیم های فولادی که به طور موازی در طول حفاظ با فواصل 95 الی 250 میلیمتر از یکدیگر کشیده شده اند، در هر ثانیه یکبار برق فشارقوی که فقط باعث ایجاد یک شوک شده و خطر جانی را در بر ندارد، از خود عبور داده و باعث جلوگیری از ورود غیرمجاز ، قطع سیستم و بالا رفتن از محافظ می شود.
برای حفاظت و امنیت بالا، کنترل کننده های سیستم دائما در حال مراقبت از حفاظها بوده و هرگونه تماس، قطع کردن و اتصال کوتاه سیم ها را کنترل کرده و اعلام هشدار می نماید. این اعلام هشدار و حساسسیت آن قابل برنامه ریزی بوده و قابلیت انتقال هشدار به سیستم های دیگر را طبق استاندارد BS 4737 دارا می باشد.
عملکرد سیستم به این صورت می باشد که در صورت برخورد معارض به فنس، ولتاژ فشارقوی موجود بر روی هادی ها ضمن اعمال شوک ایذایی، با خاصیت بازدارندگی از ورود به ناحیه تحت حفاظت ممانعت می کند. همچنین در صورت قصد خرابکاری معارض، نظیر بریدن فنس، اتصال کوتاه هادی ها، سرقت و مواردی نظایر آن، سیستم آلارم می دهد و با مشخص شدن دقیق ناحیه بر روی نقشه سایت در اتاق کنترل مرکزی، اقدامات پیشگیرانه مکمل نظیر فعال شدن سیستم پیچینگ دو طرفه و ضبط تصاویر از مرکز کنترل و مدیریت سیستم، هدایت و اجرا می شود. بدین ترتیب، حصاری غیر قابل نفوذ برای معارضین فراهم می شود.
قطعات تشکیل دهنده سیستم:
1- تیرک های آهنی
تیرک های آهنی به عنوان پایه بین سیم ها در فواصل 3 الی 5 متر از یکدیگر نصب شده و طبق استاندارد BS 729 گالوانیزه عمیق یا گرم شده اند و ارتفاع این تیرک ها نسبت به نوع نصب (جوش دادن به حفاظ های موجود و یا بتن کردن در زمین) متغیر می باشد.
2- عایق ها
عایق ها برای جلوگیری از اتصال سیم های فولادی با تیرک ها تعبیه شده و در سیستم به کار می رود. در سیستم الکتروفنس، عایق های نگهدارنده با ترکیبی از مواد پایه مقاوم در برابر UV، مقاوم در برابر اشعه فرابنفش خورشید هستند. نمای هندسی عایق ها، چنان طراحی شده اند که امکان جمع شدن آب بر روی آن ها و به تبع آن، ایجاد جریان های نشتی، را فراهم ننمایند.
3- سیم ها
هادی های فولادی، کشسان، قابل انعطاف و از نوع HT می باشند. جهت ممانعت از تخریب تدریجی، تمامی هادی های و قطعات و ملحقات فلزی گالوانیزه می شوند. در استفاده از فنس های الکتریکی برای حفاظت تأسیسات، تعداد هادی ها و فاصله آن ها از هم نیز به نوع تعارض، وابستگی دارد.
4- انرژی دهنده ها
انرژی دهنده های محافظ های الکتریکی:
انرژی دهنده های محافظ های الکتریکی جزء گروه سیستم های امنیتی بوده و لذا در طراحی آن ها مسائل امنیتی کاملا رعایت شده است و کلیه قطعات و دستگاه ها دارای استاندارد می باشند. این سیستم ها قابلیت اتصال به کلیه سیستم هایی که تحت استاندارد انگلیس و اتحادیه اروپا ساخته شده باشند را دارا می باشند، مانند سیستم های CCTV و یا سیستم های هشداردهنده. این انرژی دهنده ها بصورت تک کاناله، 2 کاناله و 6 کاناله قابل دسترسی می باشند و دارای IP 65 هستند. انرژی دهنده ها دارای رله های علائم هشداردهنده برق برای استفاده 12 ولت و برای منبع تغذیه 15/12 VDC و 110/230 VAC ساخته شده اند. کلیه اتصالات برق بین انرژی دهنده و سایر قطعات سیستم بطور مداوم توسط انرژی دهنده ها مورد نظارت قرار می گیرد.
انرژی دهنده های EF در دو نوع می باشند:
انرژی دهنده های استاندارد
در این انرژی دهنده ها مواردی مانند مانند شوک های حرکتی به سیستم ها، اختلاف ولتاژی، قطع شدن سیم ها و یا اتصال کوتاه سیم ها، دائما کنترل شده و درصورت بروز یکی از این موارد، سیستم اعلام هشدار می نماید.
انرژی دهنده ها با ایمنی بالاتر
این انرژی دهنده ها علاوه بر موارد ذکر شده در بالا قادر هستند تمام اتصالات منفی را نیز چک کرده و در صورت اتصال به زمین هشدار دهند. این روش مراقبت در حالت هایی که سیستم فشار قوی روشن و یا خاموش باشد نیز قابل استفاده می باشد. سیم زمین در موارد قطع شدن، اتصال به سیم های فشار قوی و یا اتصال به زمین مراقب شده و در صورت بروز یکی از موارد فوق، سیستم هشدار می دهد.
طرز کار انرژایزرها:
انرژایزرهای سیستم وظیفه تولید پالس های الکتریکی را بر عهده دارند. مکانیسم عملکردی، فنس الکتریکی، اعمال پالس های ولتاژ متناوب با دامنه و فرکانس بزرگ و برقراری مسیر بسته مداری بین بدن معارض و زمین یا هادی با پتانسیل صفر است. دامنه زمانی پالس ها 100 میکروثانیه است و در هر ثانیه یک پالس تولید می شود. نکته مهم آنکه، بعلت فرکانس بالای ولتاژ اعمالی (دامنه زمانی محدود پالس ها) و دامنه جریانی بسیار محدود، در صورت تماس بدن انسان با هادی برقدار فنس الکتریکی، تنها شوکی هشدار دهنده با انرژی محدود به بدن وارد شده و هیچ آسیبی به بدن وارد نمی شود.
فرکانس بالا، عبور جریان را طبق اثر پوستی متناظر با جریان های فرکانس بالا، فقط به پوست بدن محدود نموده و از ورود آن به بافت ها و نسوج جلوگیری می نماید و جریان محدود سیستم، آسیب به بدن را در همان حد گذر پوستی نیز، مانع می شود. بنابراین شوک فنس الکتریکی، هشدار دهنده و بازدارنده و در عین حال بدون آسیب جسمی است. در واقع، فنس الکتریکی، مانع فیزیکی و روانی را توأمان فراهم می کند. نکته مهم دیگر، انقطاعی و گسسته بودن پالس های سیستم فنس الکتریکی (یک پالس در هر ثانیه) است که مانع گرفته شدن انسانی یا جانداری است که با فنس برقدار تماس می یابد. استاندارد IEC 60335-2-76، الزامات و شرایط پیاده سازی این سیستم را به تفصیل تشریح می کند.
انرژایزهای سیستم می توانند به دو نوع تغذیه مستقیم از برق یا تغذیه از پانل های خورشیدی باشند. در صورتی که طرح الکتروفنس برای نیروگاه خورشیدی اجرا شود می توان از پانل های خورشیدی برای تغذیه انرژایز استفاده کرد. انرژایزرهای سیستم، برق ac یا dc ورودی را به قطار پالس dc تبدیل نموده و بر روی هادی های فنس الکتریکی جاری می سازند. بیشینه دامنه ولتاژ الکتروفنس در مراجع و استانداردها، حداکثر 10 کیلوولت ذکر شده است و افزایش دامنه ولتاژ به بیش از این مقدار، مغایر با ملاحظات ایمنی است. پارامتر مهم دیگر در تنظیمات انرژایزر علاوه بر سطح ولتاژ اعمالی، انرژی سیگنال های شوک است که بیشینه مقدار آن، طبق استاندارد، 5 ژول است. اساساً، انرژی الکتریکی بایستی به اندازه ای باشد که برای معارضین، قابلیت دفع آن ها را داشته باشد.
5- واحد کنترل و هشدار دهنده مرکزی (Alarm Control Unit) ACU
این واحد وظیفه پردازش اطلاعات دریافتی از انرژی دهنده های EF را به عهده دارد. هر واحد کنترل و هشدار توسط ریزپردازنده قادر به پردازش اطلاعات ورودی از 16 کانال مختلف در یک زمان می باشد. واحدهای کنترل و هشداردهنده قابلیت اتصال از طریق LAN و RS485 را با یکدیگر دارا می باشد و این اتصال امکان ایجاد شبکه ای حلقوی و استاندارد را بوجود آورده و قابل استفاده از طریق سیستم های شبکه ای دیگر می باشد.
6- رایانه مرکزی(MULTI sys)
سیسستم هدایت مرکزی قادر به پردازش اطلاعات وارده تا 256 عدد از واحدهای کنترل و هشداردهنده (ACU) می باشد و با استفاد از تصاویر طراحی شده در نمایشگر، امکان استفاده و برنامه ریزی بسیار ساده را برای کاربر فراهم می سازد.
7- مانیتوینگ و نرم افزار مدیریت امنیت
سیستم فنس الکتریکی پیشنهادی، مجهز به نرم افزار جامع پایش و مدیریت سیستم است که با نصب در اتاق کنترل مرکزی که در نزدیک ترین ایستگاه مجهز به واحد حفاظت الکترونیک قرار دارد، از طریق بستر ارتباطی RS485 با انرژایزرهای سیستم در ارتباط می باشد و با اعمال کنترل بالادستی بر مجموعه تحت حفاظت، هر کنشی بر روی فنس الکتریکی ناحیه تحت حفاظت را بر روی نقشه سایت طراحی شده در نرم افزار مدیریت سیستم، مشخص کرده و اقداماتی نظیر اعلان خطر و مدیریت اقدامات پیشگیرانه را انجام می دهد. همچنین تمامی تنظیمات سیستم، نظیر سطح ولتاژ و فرکانس شوک های اعمالی به هادی های الکتروفنس، از طریق نرم افزار قابل مدیریت است.
همچنین، در صورت تعارض یا خراب کاری در سیستم، یا وجود هر نقص احتمالی سخت افزاری و نرم افزاری در سیستم، سیستم ضمن انجام تمامی اقدامات متناسب با اعلان خطر، می تواند برای نیروی حفاظت گشتی، پیام هایی مبنی بر نوع نقص و ناحیه آن، اعلام نماید.
معارض در اولین برخورد با سیستم حفاظت پیرامونی، با صدور آلارم های خطر از ورود به ایستگاه ممانعت خواهد کرد، اما در صورت قصد معارض به ورود از طریق خرابکاری در سیستم، با انتقال تصاویر به اتاق های کنترل و همزمان ارسال اعلان هشدارهای متناسب با وقوع خطر به نیروهای حراستی نزدیک ترین ایستگاه یا نیروی حراستی گشتی، کنش سریع نیروهای حراستی، انجام خواهد شد. تمامی تصاویر ضبط شده و سیگنال های کنترل وضعیت سیستم به سرور موجود در اتاق کنترل ارسال خواهند شد تا متناسب با نوع وضعیت، سیستم دستور اقدامات متناسب را، طبق توضیحات پیشین، صادر نماید.
تعمیر و نگهداری:
کلیه قطعات سیستم قابلیت گسترش را دارا بوده و قسمت های اضافه شده به سیستم، قابل اتصال به سیستم اصلی می باشد.
مزایای سیستم حفاظتی فنس الکتریکی:
بازدارندگی و جلوگیری از سرقت و نفوذ با ضریب بالا واثر روانی آن
- ماندگاری بالای 10سال استراکچر فلزی به دلیل گالوانیزه گرم عمیق
- امکان نصب وبهره بردای سریع و ظاهر و نمای شیک و مدرن
- دارای یکسال گارانتی
- امکان انتقال و جابه جایی سیستم به محل دیگر با هزینه اندک
- کاهش تعداد دوربین به دلیل هوشمندی و اطلاع رسانی نفوذ
- تامین امنیت نیروهای حفاظتی و گشتی، افزایش و بهینه سازی کارایی آن ها
- جلوگیری از ورود حیوانات وحشی ،اهلی و ولگرد به محوطه